Update

Tijd voor een update.

De vorige les (alweer 2 weken terug) heb ik met zowel 1havo/vwo als 1gym een ritme opdracht gedaan. Hierbij stelde ik twee eisen:
1. Er moet sprake zijn van een doorgaande puls; de maat moet duidelijk zijn.
2. Iedereen uit het groepje moet, in de maat, een kleine 'solo' klappen/trommelen.

Aanvankelijk had ik het idee dat een havo/vwo klas qua muzikaliteit niet zou verschillen met een gymnasium klas. Ik ben er nog steeds niet uit of de gymnasium klas nou daadwerkelijk muzikaler is, maar de inzet is over het algemeen wel hoger. Dit maakt dat ik het makkelijker vind om met de gym klas om te gaan (qua manier van aanspreken en verder helpen met opdrachten) maar dat ik ze wel vaak enorm onderschat. Waar de havo/vwo klas zeker een half uur nodig had om een ritmestukje te maken, waren sommige groepjes in de gym klas al binnen een kwartier klaar.


De lessen van vandaag, 8 april 2009.

4e uur (1 havo/vwo):
De vorige les stond dus in het kader van ritme. Vandaag ben ik met de havo/vwo klas verder gegaan dan dat. Ik had 4 partijen geschreven (2 in a-mineur en 2 in C-groot) waarvan ik dacht dat het voor hen te doen zou zijn. De bedoeling was dat ze in groepjes zo'n melodie zouden spelen en er ook een percussie begeleiding onder zouden zetten.

Ik begon de les klassikaal, omdat ik ze een gezamenlijke instructie zou geven. Hier heb ik meteen een fout gemaakt waar ik de rest van de les spijt van had: in mijn instructie heb ik ze gevraagd groepjes te vormen voordat ik vertelde wat de opdracht was. Resultaat: concentratie weg, iedereen gaat zoeken naar vrienden met wie hij of zij graag in een groepje wilt, en met wie ze niet in een groepje willen. Chaos.
Op het moment dat ik het zei dacht ik al "oh man, waarom?!". Ik heb precies dezelfde fout namelijk ook al een keer op de basisschool gemaakt. Maar ja, als je het eenmaal gezegd hebt is het te laat. Toen er dus zo'n 5 minuten verloren waren gegaan aan groepjes vormen heb ik uitgelegd wat de bedoeling was, maar volgens mij kwam dat toen niet zo goed meer over. Ik heb dan ook bijna bij elk groepje nog apart moeten uitleggen wat ze moesten doen.

Noten lezen kunnen ze wel, maar ze denken dat ze het niet kunnen. Een paar leerlingen vroegen me of ik de letters boven de noten wilde schrijven, en toen ik dat eenmaal gedaan had speelden ze het zo weg. Lennard, mijn mentor, heeft me aangeraden om dit niet te doen, maar in plaats daarvan een 'spiekbriefje' te maken waarop de leerlingen kunnen zien welke noot bij welke letter hoort. Anders gaan de leerlingen namelijk enkel de letters spelen en associeren ze die niet met de noten.

Tegen het einde van de les waren veel groepjes al best ver. Ik heb een paar meiden wat akkoorden geleerd op de gitaar zodat ze de melodie konden begeleiden. Volgende week gaan we met deze opdracht verder, en dan ben ik ook van plan om melodie 1 & 2 samen te laten spelen (3&4 idem). Ik heb die melodieën namelijk zo geschreven dat ze -als het goed is- mooi over elkaar passen.
Tot slot nog één ding. Vijf minuten voor de bel werd ik door een van de groepjes gevraagd om even te luisteren wat ze al hadden. Het was een vrij simpele opzet, maar ze hadden in elk geval een goede puls en de melodie klonk lekker. Toen viel het me op dat één jongen helemaal niets deed; hij stond er maar gewoon een beetje bij. Ik complimenteerde de groep met hun werk, en vroeg toen waarom Tim (zo heette hij) niet meedeed. Het antwoord: "ik kan niets spelen".
"Wat een onzin" heb ik gezegd, "je hoeft helemaal niet fantastisch te kunnen spelen, het gaat erom dat je met de groep samen iets neerzet, en als iedereen iets simpels speelt dat goed in de maat loopt klinkt het vanzelf mooi. Kom, welk instrument wil je spelen?".
Maar hij wist het echt niet. Uiteindelijk zei hij met tranen in zijn ogen dat hij wel wilde drummen, maar dat hij dat ook niet kon en dat bovendien een ander groepslid dat al deed. Ik heb hem toen geprobeerd gerust te stellen (en zijn groepsleden trouwens ook, echt heel goed van ze!), maar het mocht niet baten. De bel ging kort daarna en ik heb toen met hem afgesproken dat hij zich er geen zorgen over moest maken en dat we volgende week wel iets voor hem zouden uitzoeken.
Maar ik weet nog niet echt hoe dat gaat aflopen. Hoe pak je zoiets aan?

5e uur (1 gym):

Fruitcanon time! De eerste keer dat ik op deze school lesgaf (1 havo/vwo) heb die canon met hun gedaan, maar kwam erachter dat ze het toch nog lastig vonden (lees mijn vorige blog bericht).
Dus wat ik gedaan heb, is de verbeterpunten van die eerste les geprobeerd toe te passen op deze les. Als een soort rematch, zeg maar. Helaas, ik blijf die gymmies onderschatten.
Blijkbaar vonden ze dit liedje een beetje onder hun stand, een beetje te kinderachtig. Ze raakten dan ook al snel verveeld tijdens het aanleren, wat zich uitte in futloze houdingen en wazige ogen. Toen ik dit merkte heb ik eerst wat gedaan aan hun zanghouding, inclusief inzingoefeningen. Maar het tempo bleef blijkbaar te traag voor ze. Aan de andere kant kenden ze het lied nog niet goed genoeg om er mee op te houden. Nieuwe input: gitaar gepakt en het nummer op een Bob Marley achtige manier (reggae achtige strum) begeleid. "Jullie kennen Bob Marley toch? Ja? Hoe zou hij het nummer gezongen hebben?". Lennard is ook nog achter het drumstel gekropen om een reggae beat te geven. Dit vonden ze wel weer even leuk, maar uiteindelijk zakte het toch weer in elkaar.

De laatste tien minuten, toen we de canon al redelijk hadden uit weten te voeren, heb ik ze in groepjes een paar nieuwe regels voor de canon laten verzinnen. Het moest één van de melodieën van de bestaande regels zijn, en de tekst moest over fruit gaan. Hier hadden ze uiteraard geen tien minuten voor nodig, zelfs geen vijf. Binnen de eerste minuut was iedereen klaar (onderschat). Dit hebben we toen met z'n allen nog een keer uitgevoerd, en toen was de tijd om.

Voor deze klas moet ik echt een uitdaging verzinnen. Ideeën zijn altijd welkom.